Mediawijsheid

De Willinkschool heeft een leerkracht die zich gespecialiseerd heeft tot mediacoach. In alle groepen wordt aandacht besteed aan mediawijsheid.

Op deze pagina zullen er regelmatig artikelen worden geplaatst rond de thema’s media en mediawijsheid. Via deze artikelen wordt u uitgenodigd om mee te helpen bij het ondersteunen van de ’ WIFI-generatie’. Kom in actie, praat, discussieer, maak uzelf bewust van de uitdagingen die er zijn op dit gebied. De artikelen zijn nooit de waarheid, maar voeding voor die discussie en de bewustwording. De kijktips aan het eind van het artikel zijn vaak als knipoog bedoeld.

25 manieren om te vragen aan je kind: wat voor selfies zet jij op internet?
Op sociale media speelt uiterlijk een grote rol. Uit cijfers van het CBS blijkt dat vooral meisjes urenlang op social media doorbrengen. Ze maken en beoordelen selfies en kijken massaal naar beauty-vlogs. Hoe kijken ze naar zichzelf en hoe kijken ze naar leeftijdsgenoten? Praat er met je kind over met hulp van deze vragen.

1. Welke foto op je smartphone is het belangrijkst voor je en waarom?
2. Hoe belangrijk is je uiterlijk voor je?
3. Wat maakt iemand mooi? Wanneer vind jij een selfie goed gelukt?
4. Hoeveel selfies maak jij en wat doe je ermee?
5. Wat is je favoriete blik of houding als je een foto neemt?
6. Hoe wil jij overkomen op je foto's? Wat wil je uitstralen?
7. Wat voor foto's en filmpjes plaats je online en/of deel je met vrienden? En welke niet?
8. Via welke social media of apps deel je foto of filmpjes van jezelf en bekijk je beelden van anderen?
9. Waarom deel jij foto's (of videos) van jezelf met anderen?
10. Zijn reacties op selfies belangrijk voor je? Zo ja, waarom?
11. Welke reacties krijg je meestal? Wat vind je daarvan?
12. Wat is de leukste reactie die je ooit kreeg op een foto of filmpje van jezelf?
13. Welke reactie was niet leuk? Waarom raakte dat je?
14. Reageer je zelf weleens op selfies of vlogs van bekenden en onbekenden? Zo ja, wat zeg je dan?
15. Zijn reacties goed voor iemands zelfbeeld of kun je er ook juist onzeker van worden? Waarom?
16. Krijg je een goed beeld van iemand als je alleen een foto of filmpje van hem of haar ziet?
17. Welke eigenschappen vind je leuk aan je vriendinnen of vrienden? Zie je die ook terug in foto's en filmpjes of is er groot verschil tussen iemand online en offline
18. Bewerk jij je selfies weleens met een speciale 'beauty'-app? Waarom doe je dat?
19. Denk je dat andere mensen hun foto's ook bewerken? Waaraan kun je dat zien?
20. Essena O'Neill stopte met haar Instagram-account, want ze was er de hele tijd mee bezig de foto's zo te maken, dat iedereen haar mooi en aardig vond. Ze werd er uiteindelijk ongelukkig van. Hoe zorg je dat foto's online delen leuk blijft en dat je je er niet door slecht door gaat voelen?
21. Sterren zoals Kim Kardashian en Rihanna delen vaak foto's van zichzelf waarop ze heel sexy overkomen. Wanneer is iemand sexy, en wanneer helemaal niet?
22. Instagram heeft de sexy foto's van Rihanna's regelmatig verwijderd omdat ze te naakt waren. Wat vind je daarvan?
23. Welke grenzen zou jij trekken als je bijvoorbeeld de baas zou zijn van Instagram? Wat mag wel online, wat mag niet?
24. Kijk je weleens terug naar selfies die je hebt gemaakt toen je jonger was? Wat voor selfies waren dat? Zou je dit nu ook nog maken?
25. Maak je ook selfies met anderen? Zo ja, met wie?

Bron: mijnkindonline.nl

Over de Week van de Mediawijsheid (november)
Media spelen een steeds centralere rol in ons leven. Dit biedt talloze nieuwe mogelijkheden, maar om deze ten volle te kunnen benutten, kunnen kinderen alle hulp gebruiken van opvoeders, leerkrachten en professionele mediamakers. De Week van de Mediawijsheid vraagt daarom jaarlijks aandacht voor het belang van mediawijsheid voor kinderen en jongeren vanaf 6 t/m 18 jaar.

Media & Respect
Nooit eerder was het zo eenvoudig om snel met anderen in contact te komen, ervaringen te delen of in discussie te gaan. Met wie dan ook, waar dan ook ter wereld. De mogelijkheden van internet en sociale media zijn ongekend. Maar ondertussen zijn we met elkaar zo snel en massaal gaan communiceren dat zorgvuldigheid, privacy bescherming en het ‘even tot tien tellen’ er vaak bij inschieten. De druk om snel te publiceren, het verlangen naar nieuwswaarde en naar een groot bereik winnen het dikwijls van integer handelen. In de jacht op veel ‘likes’ vormt het delen van schokkende beelden, kwetsende teksten of privacygevoelige informatie al lang geen taboe meer.

Online respect gaat verder dan een like
Iedereen met een smartphone kan tegenwoordig met een filmpje op internet een ‘scoop’ hebben. Daarnaast blijkt uit onderzoek dat ook professionele mediamakers veel losser omgaan met journalistieke uitingen in sociale media. Zo schiet het checken van bronnen en het toepassen van hoor en wederhoor er steeds vaker bij in.

Dit jaar staat het thema ‘Media & Respect’ centraal en gaan we met kinderen in gesprek over hoe iedereen op een respectvolle manier media kan maken.

N.A.V https://weekvandemediawijsheid...

App recensies

My PlayHome

Inhoud: spel waarin kinderen hun eigen verhaal kunnen maken. Interactief poppenhuis met woonkamer, tuin, keuken, badkamer en slaapkamers waarin je de bewoners van alles kunt laten doen. Er valt eindeloos veel te ontdekken en elk kind kan zijn of haar eigen verhaal maken. Goed voor de taalontwikkeling, sociaal-emotionele ontwikkeling en voor het spelenderwijs aanleren van nieuwe handelingen. Eindelijk mogen ze hun eigen ei bakken! Geschikt voor kinderen vanaf 3 jaar, maar ook voor oudere kinderen leuk.
Voor iPhone, iPad en Android € 3,59.

Topo Nederland
Voor de middenbouw zijn er talloze apps om tafels te trainen, maar topografie trainen is minstens zo belangrijk. De appbouwer van de Topo-apps, Sander Bosch, heeft heel veel versies gemaakt waarin je met een vliegtuig over het gebied vliegt dat je gaat oefenen. Door het vliegtuigje sneller te zetten, maak je het zo moeilijk mogelijk.
Android € 1,99. EDUAPP.NL/APPS/TOPO-NEDERLAND-HD

Macchinarium
Een prachtig vormgegeven game waarmee leerling enthousiast te maken zijn voor techniek. In de game ga je met je robotmannetje door allerlei kamer en werelden om technische problemen op te lossen. De werelden hebben allemaal een kaart met hints, waardoor je weet wat je moet doen. Het is aan te raden met een ander samen te werken en de opdrachten uit te voeren.
IOS € 4,99. EDUAPP.NL/APPS/MACHINARIUM

Pim en Pom op safari

Inhoud: interactief verhaal, liedje en een spel: Raad het dierengeluid. Pim en Pom beleven een spannend avontuur met allerlei wilde dieren. Zijn ze echt in Afrika of toch gewoon in hun eigen tuin? Ook al slaat de lezer zelf de bladzijden om, deze uitgebreide app is meer dan alleen een verhaal. Zo komen de illustraties tot leven na aanraking. Sterretjes laten kinderen precies zien waar ze het scherm moeten aanraken voor de grappige animaties. Ook het lied en spelletje zijn een feestje voor peuters.
Voor iPhone, iPad €1,79, Android €1,59

It’s all-in the games

Gamen geeft problemen
Na wisselende berichten uit het mediaveld, nu dan eindelijk deel 2 over games. Hoewel er de afgelopen maanden onderzoeken verschenen met alleen maar voordelen , blijven de nadelen van games en voor gamers gewoon ‘staan’. Herm Kisjes en Erno Mijland wederom aan het woord.

Recente onderzoeken geven aan dat een kleine minderheid van de jongeren problemen heeft bij gamen. Het is de verwachting dat deze groep gaat groeien, enerzijds omdat het aantal jongeren dat gamet nog altijd toeneemt en anderzijds omdat jongeren steeds meer tijd besteden aan het gamen. Gamen is een relatief nieuw begrip. De meeste begeleiders van nu zijn er zelf niet mee opgegroeid. Vaak leidt bezorgdheid over kinderen tot niet reageren of tot verbieden. Jammer; in gesprek gaan en blijven levert meer resultaat op.

Welke problemen geeft gamen dan?

• Gamen kost tijd. Andere zaken zoals huiswerk maken, sporten, eten en zelfs slapen worden uitgesteld. Gamers voelen soms druk om door te gaan en blijven spelen.
• Sociaal of asociaal. Gamen kan een solitaire activiteit zijn. Sommige gamers geven aan dat hun sociale leven, hun sociale contacten lijden onder het gamen. En net als in de echte wereld is de virtuele wereld niet altijd even vriendelijk; er wordt stevig gevloekt, gescholden, gecheat en gehackt. Buiten sluiten is een regelmatig voorkomend verschijnsel.
• Humeur. Het spelen van games heeft voor een aantal jongeren invloed op het humeur.
• Humeurigheid, chagrijnigheid en irritatie ten opzichte van (mede)spelers, maar ook de eigen omgeving komt geregeld voor. Zeker als de buitenwereld inbreekt tijdens het gamen.
• Vluchten. Gamen biedt veel jongeren ontspanning, maar er kan ook sprake zijn van ontsnapping. Het spelen gebeurt dan niet vanuit een positieve drijfveer, maar eerder om aan de onaangename werkelijkheid te ontsnappen.

''Ik ben begonnen met gamen omdat er dingen in mijn leven zijn gebeurd waar ik liever niet constant aan wil denken. Ik zag het als een moment van rust. Op een bepaald moment deed ik het te vaak waardoor vriendinnen en vrienden verloor.''

• Verslavend. Een behoorlijk aantal gamers geeft aan dat gamen verslavend is. Opvallend is dat een belangrijk deel van deze groep zegt dat dit vooral anderen geldt (…….).

''Soms wil ik stoppen, maar dan begint er bijvoorbeeld net een nieuwe race met veel vrienden en dan blijf ik toch racen.''

• Fysieke klachten. Dit punt behoeft weinig toelichting: vermoeidheid, weinig beweging, veel binnen zitten, geïrriteerde ogen, RSI-achtige klachten. Sommige gamers hebben moeite met slapen. De nachtrust zelf kan verstoord worden door gamen.
• Kosten. Gamen kost geld. Het gaat dan om kosten die gemaakt moeten worden voor software, een abonnement op een online game of de investering in een snellere pc die nodig is om een spel te kunnen spelen.
• Nerds. Gamers worden nogal eens gezien als nerds. Ze hebben het gevoel dat ze zich moeten verdedigen voor hun vrijetijdbesteding.
• Afspraken. Menig ouder zegt dat, vanwege het bovenstaande, gamen slecht is voor het kind. Maar afspraken maken over spelen blijkt moeilijk.
• Opgefokt. Veel intensief gamende kinderen zijn snel geïrriteerd, opgefokt of agressief. Dat leidt soms tot ruzies binnen en buiten het gezin.

Tot zover dit games-tweeluik. Bepaalde uitspreken zijn verkort of samengevat weergegeven. Voor wie meer wil weten:

ISBN 978 94 90484 01 9

Games
Een tweeluik over games, met in het eerste deel louter voordelen.

In It’s all in the game leggen ruim 300 gamers uit wat er zo geweldig is aan gamen.

• Het spelen van games is entertainement en ontspanning. Het ontspant meer dan een boek omdat je er actiever bij betrokken bent. Bovendien kun je het binnen doen, zijn games makkelijk toegankelijk en kosten niet veel geld. Voor veel gamers is ook het sociale aspect, kletsen tijdens het gamen met tekst of audio, belangrijk.

''Het heeft me een plekje gegeven om mijn agressie en emoties kwijt te kunnen. Ik kan er helemaal in opgaan.''

• Goed zijn en beter willen worden en beter willen worden dan een ander zijn belangrijke motivaties van gamers.
• Je leert van gamen: Engels, oog-handcoordinatie, doorzettingsvermogen, leiderschap (binnen je Warcraft team/guild b.v.), samenwerken, ruimtelijk inzicht, concentratie, normen en waarden.

''Ik heb inmiddels meer van gamen geleerd dan wat menig opleiding me had kunnen bijbrengen.''

• Gamen brengt respect, waardering en naamsbekendheid binnen een game of gamecomunity.
• Zijn wat en waar je wilt. Je hebt controle over het spel, de omgeving en de hoofdpersonen in de game. Je bepaalt je eigen avatar; je kunt zijn wie je wilt. De held, het middelpunt of juist iemand die je in de realiteit nooit zult zijn. Iets geks.

''Het staat buiten je dagelijkse leven en biedt je de vrijheid je eigen leven achter je te laten.''

• Gamen geeft je een kick en winnen geeft je een goed gevoel, net als macht hebben.
• De virtuele wereld wordt grafisch gezien steeds mooier en realistischer. De mogelijkheden zijn er oneindig. Gamers genieten en dan vaak in een genre dat hen toch al aanspreekt, zoals science fiction of fantasy.

Bron: It’s all in de game – Herm Kisjes en Erno Mijland

Instanties die zich met mediawijsheid en veel van wat daar bij hoort, bezig houden.
www.ikbenoffline.nl

De Nationale Academie voor Media & Maatschappij
De Nationale Academie voor Media & Maatschappij is een idealistisch instituut dat beoogt burgers te ondersteunen bij het ontwikkelen van kennis, vaardigheden en mentaliteit met betrekking tot relevante mediaontwikkelingen, zodat burgers in staat zijn de media op positieve wijze te benutten ten behoeve van hun eigen professionele en persoonlijke doelstellingen.

De Academie biedt trainingen en opleidingen aan specifieke beroepsgroepen, zodat zij de mediaontwikkelingen herkennen, begrijpen, toepassen en evalueren in hun eigen werkveld. Het gaat hierbij om beroepsgroepen zoals het onderwijs, de bibliotheek, jeugdzorg en -hulpverlening, lokale overheden, politie en justitie, bedrijfsleven en maatschappelijke instellingen.

Stichting De Kinderconsument is opgericht in 2001 en komt voort uit het project Jeugd & Internet van Jantje Beton. Stichting De Kinderconsument houdt zich als eerste organisatie in Nederland bezig met kinderrechten in de multi media maatschappij (vanaf het jaar 2000). Voorlichting over cyberpesten heeft onze grote aandacht. Lees en kijk naar onze publicatie.

Voorlichting voor ouders, jongeren, kinderen en professionals

We komen graag naar scholen, bibliotheken etc. om onze ouderavonden en workshops te geven. Zie hiervoor: www.ouderavond.nl

Over stichting Mijn Kind Online
Stichting Mijn Kind Online is een kenniscentrum jeugd en (digitale) media. We zijn gevestigd in Amsterdam.

Onze ambitie: gelijke digitale kansen

Ons werk staat in het teken van één belangrijk streven: alle kinderen kunnen media inzetten voor de eigen ontwikkeling, het eigen welzijn en dat van anderen. Ze profiteren optimaal in hun ontwikkeling van de mogelijkheden die media en technologie bieden doordat:

• ouders mediaopvoeding als logisch en serieus onderdeel van de opvoeding zien
• iedere school weet wat (sociale) mediawijsheid is, het toepast in het onderwijs en kinderen zo veel mogelijk ondersteunt en begeleidt
• overheid, industrie en bedrijfsleven hun verantwoordelijkheid nemen en actief bijdragen aan een beter internet.

‘Met app wordt lezen spannender en leerzamer, maar het geeft geen menselijke warmte’
Niels Bakker van Stichting Lezen is overtuigd van de kracht van voorlezen en wijst op de vele onderzoeken die aantonen dat het taal- en leesvaardigheid en de sociaal-emotionele ontwikkeling bevordert. Voorlezen is positief en interactief voorlezen is volgens hem nog beter. ‘Suzanne Mol heeft dit in 2010 uitgebreid onderzocht en ontdekte dat vragen stellen over afbeeldingen, gebeurtenissen en karakters bijdraagt aan de ontwikkeling van de woordenschat. En een recent onderzoek van Coosje van der Pol wijst uit dat wanneer je extra aandacht besteedt aan emoties zoals jaloezie en verlegenheid in het verhaal, kinderen zich ook in het echte leven beter kunnen inleven in andere mensen.

Zelfstandig
Een voorlessapp biedt interactiemogelijkheden voor het kind, dat is wel zo handig als je als ouder even niet kunt voorlezen. En bovendien wil je kind ook graag zelfstandig lezen. Met een app wordt lezen voor kinderen vaak spannender en leerzamer. Toch blijft het belangrijk te beseffen dat een app geen menselijke warmte geeft. De aandacht en betrokkenheid tussen ouder en kind die samen een boek beleven, is ontzettend waardevol en niet te vervangen. Gelukkig hebben de meeste applicaties de mogelijkheid de voorleesstem uit te schakelen zodat jezelf kunt voorlezen.

Taalachterstand
Met een voorleesapp wordt het verhaal verrijkt met animaties, meerkeuzevragen, een soundtrack of de mogelijkheid in te zoomen op details. Maar de digitale toepassingen van het boek bieden niet altijd een meerwaarde. Daisy Smeets promoveerde onlangs aan de Universiteit van Leiden op de invloed van boekenapps op de taalontwikkeling bij kinderen. Ze ziet de voordelen maar toont ook aan dat je goed stil moet staan bij wat wel en geen toegevoegde waarde heeft. Dat kan per kind verschillen. Zo onderstreept achtergrond muziek de emoties van personages en vergroot daarmee het tekstbegrip. Het effect daarvan is positief bij kinderen met een normale taalontwikkeling, maar niet bij kinderen met een behoorlijke taalachterstand. Zij hebben al zoveel moeite met het verstaan en begrijpen van de voorleesstem dat muziek en geluid het leren van nieuwe woorden belemmert.

Hoe kies ik?
Let bij het kiezen van een app van een voorleesboek dus vooral op de unieke ontwikkeling van jouw kind. Met dat in het achterhoofd zijn er drie dingen aan te wijzen waar je aandacht aan kunt besteden:

Is de app het aantrekkelijk? Dus zijn de illustraties mooi en rustig, geeft het leesplezier?

Is de app het betrouwbaar?
Is het geheel gebruiksvriendelijk en hoef je bijvoorbeeld niet lang te wachten bij het laden van de pagina’s.

De toekomst
Voorleesapps worden steeds populairder. Meer dan de helft van de inzendingen voor de Media Ukkie Award, een prijs voor de beste app voor kinderen tussen de 0 en 6 jaar, betreft een voorleesapp. Maak er vooral rustig kennis mee. Let daarbij op de wensen van je kind en de balans tussen spel en plezier aan de ene kant en leesvaardigheid aan de andere. En hoe waardevol het ook is dat een kind zelf in het verhaal kan duiken, vergeet niet dat je als ouder de mooiste voorleesstem hebt. Gewoon net als opa en oma vroeger met een papieren boek in de handen en een kind op schoot kan/moet nog steeds, de voorleesapps zijn een mooie aanvulling.

Naar: Mediawijs van Erik Ouwerkerk. Primaouders, maart 2013
http://magazine.primaouders.nl...

De WIFI-generatie staat op.
Er is een revolutie gaande. Een verandering die met enorme snelheid op ons afkomt. Het heeft ingrijpende gevolgen voor onze manier van opvoeden, voor onze onderwijsmethoden, maar ook voor onze regelgeving en bedrijfsvoering. 

‘We won’t know what hit us’  als we niet open staan voor deze omwenteling. Er is namelijk een ware WIFI-generatie aan het ontstaan. Kinderen en jongeren die continu online zijn via de modernste gameconsoles of smart-phones. U moet niet denken dat deze laatste apparaten voor hen slechts een telefoonfunctie hebben. Nee, de toestellen bieden de WIFI-generatie onbeperkt toegang tot het mobiele netwerk met al zijn mogelijkheden. Op elk gewenst moment en op elke gewenste locatie. Buiten ons blikveld. Zonder begeleiding. In totale privacy.

Een generatie die buiten ons blikveld opgroeit
De WIFI-generatie is vliegensvlug wat betreft haar technische vaardigheden. Daarin streeft ze ons als volwassenen voorbij. Er is sprake van een ware generatiekloof, die onze rol niet gemakkelijker maakt. Maar kinderen blijven kinderen . Technisch vaardig, maar wel vogelvrij. De WIFI-generatie, die bestaat uit steeds jongere kinderen, beschikt nog niet over voldoende sociaal-emotionele vaardigheden om verantwoord met media om te gaan: het interpreteren en verwerken van beelden, het omgaan met geweld, seksualisering en digitaal pesten, het vinden van de juiste informatie, het beoordelen van mediabronnen, het verantwoord chatten op profielsites en het bewustzijn over privacy.

De invloed van de media op onze jeugd is al jaren groot. De media voeden de jeugd mede op en beïnvloeden hun wereld- en zelfbeeld. Maar de media-invloed neemt pas schrikbarend toe als het toezicht van een volwassene wegvalt. Zoals bij de WIFI-generatie.

En dat terwijl kinderen en jongeren recht hebben op onze begeleiding. Kinderen hebben recht op opvoeding, educatie, veiligheid, respect en authenticiteit, het zijn namelijk de basiswaarden. Wanneer wij als volwassenen onze ogen niet openen voor de razendsnelle revolutie van het mobiele internet en niet voldoende anticiperen op de toekomst van de WIFI-generatie, komen deze kinderrechten in het gedrang.
Het is onze taak kinderen en jongeren te begeleiden zodat zij zich kunnen ontwikkelen tot bewuste, kritische en actieve mediaconsumenten en ook als mediaproducenten. Maar hoe doen wij dat in het geval van de WIFI-generatie die buiten ons gezichtsveld bepaalt wat zij hoort, ziet of leest en zelf bepaalt hoe zij met de media omgaat? Het wordt tijd om de snel toenemende invloed van de media op onze kinderen te erkennen en in actie te komen. Zowel thuis als op school moeten wij ons inzetten om de ‘mediawijsheid’ van kinderen te verbeteren.

De jeugd heeft recht op mediawijsheid. Het bestaat uit kennis, vaardigheden en mentaliteit die de jeugd nodig heeft om zich op een goede manier staande te houden in een wereld vol media. Sterker nog, in het geval van de WIFI-generatie: de media zijn hun wereld! Letterlijk dag en nacht ‘connected’. Met de media, met elkaar. Nooit tijd om ‘stil te staan’ bij alle beelden en geluiden.

Uit De WIFI-generatie. Liesbeth Hop en Bamber Delver

www.mediaenmaatschappij.nl
www.dewifigeneratie.nl